Bulgur Yemekleri Bulgur, buğdaydan yapılan geleneksel bir Anadolu yiyeceği olup, tahıl grubundan sayılmakta ve beslenme piramidinin tabanında yer almaktadır. Bulgur önemli ve ekonomik bir karbonhidrat kaynağıdır. Orta Asya'dan gelen Türk kavimlerinin temel besinleri arasında yer alan buğdayın, yoğurt, et ve bulgurun karışımlarından oluşan yemeklere Anadolu'da yetişen sebzeler de eklenmiştir. Bulgurdan veya bulgur katılarak yapılan yemekler yüzyıllar içinde geliştirilerek bugünkü zengin halini almıştır. Bulgurun yoğurt, et gibi hayvansal besinler, kuru baklagiller, yağlı tohumlar ve sebzelerle birlikte yapılan yemekleri Türkiye'nin bütün bölgelerinde tüketilmektedir. Buğdaydan elde edilen ürünlerden yapılan yemekler halkın temel besinlerinin başında gelmekle birlikte, düğün ve bayram gibi özel günlerde yapılan yiyeceklerde de kullanılmaktadır. Düğün ya da bayramlarda yapılan keşkek, aşure günü yapılan aşure, çocuk ilk dişini çıkardığında yapılan diş hediğinin temel malzemesini buğday oluşturmaktadır. Özellikle İç Anadolu'da düğünlerde buğday ya da bulgurdan yapılan çorba veya yemekler görülmektedir. Bulgurun beslenmede çok kullanılmasının sebeplerinden biri de kolaylıkla bozulmayan dayanıklı bir besin olmasından kaynaklanmaktadır. Bulgurun nem oranının düşük olması, üretimi esnasında uygulanan ön pişirme işlemi ile buğdaydaki nişastanın jelatinize olması ve kurutma işleminden sonra sert bir yapı kazanması, bulgurun hem kolaylıkla pişirilmesini ve sindirilmesini hem de bozulmadan uzun süre dayanmasını sağlamaktadır. Çok eski dönemlerden beri Türk halkı tarafından sevilerek tüketilen bulgur, dayanıklı olmasının yanında besleyici, doyurucu, lezzetli ve ekonomik bir besindir. Halk arasında buğday taneleri öğütülürken oluşan iri parçalar bulgur ya da kırık olarak bilinirken, ince parçalar düğü, düğür, düğürcük gibi isimler almaktadır. Buğday, kırık, normal orta pilavlık, pıtık, pıtpıtı ya da köftelik bulgur olarak da yörelere göre adlandırılmaktadır. İnce bulgur (düğü) farklı yörelerde mercimekli köfte, bat, batırık, kısır, ekşili köfte, içli köfte gibi yemeklerin hazırlanmasında, daha iri taneli bulgur ise çorba, pilav, dolma, sarma gibi yemek yapımında kullanılmaktadır. Buğday tanesinin tavlandıktan sonra dış kısımlarının biraz ayrılması ile elde edilen yarma, dövme de bazı çorbaların ve aşure tatlısının yapımında kullanılır. Bulgur kullanılarak yapılan oldukça fazla yemek çeşidi mevcuttur. Bunlara yazımızın devamında yer vereceğiz. Bu yemeklerin özelliklerine göre farklı iriliklerdeki bulgurlar, farklı hazırlama ve pişirme teknikleri uygulanmakla birlikte genel olarak bulgur, sıcak ve soğuk olarak tüketilen yemeklerde pirinç gibi oranlı kaynar su ya da et suyu ile pişirilerek veya çiğden ovularak, yoğrularak ve yumuşatılarak hazırlanmaktadır. Çorbalar Bulgur kullanılarak yapılan çorbalar şunlardır:
Pilavlar ve Mantılar Bulgur pilavları ve mantıları arasında şunlar bulunmaktadır:
Et ve Sebze Yemekleri Bulgur kullanılarak yapılan et ve sebze yemekleri şunlardır:
Kebaplar ve Köfteler Bulgur kullanılarak yapılan kebaplar ve köfteler şunlardır:
Dolmalar Bulgur kullanılarak yapılan dolmalar şunlardır:
Salatalar Bulgur kullanılarak yapılan salatalar şunlardır:
Tatlılar Bulgur kullanılarak yapılan tatlılar şunlardır:
|